Peter Will
Verzetswerk en illegaliteit
1940-1945
(1896-1945)
Peter Will was in 1896 geboren in Schoonhoven. Hij was keurmeester van het gemeentelijke slachthuis te Nijmegen, hij was gehuwd en vader van zes zonen en woonde aan de Bredestraat 24 in Hees (Nijmegen).
Al in de dertiger jaren waarschuwde de gereformeerde Peter Will tegen de nationaal-socialistische ideologie. Na mei 1940 hielp hij mensen die wilden ontsnappen aan de verplichte arbeidsinzet in Duitsland. Peter Will verspreidde de illegale krant Trouw, verzorgde onderduikers, verleende hulp aan gestrande geallieerde vliegers en was betrokken bij spionage-activiteiten, waarbij hij deel uitmaakte van de radiogroep van de organisatie van kapitein Hogerland.
Op 1 december 1943 werd hij gearresteerd; hij was toen 47 jaar. Via Arnhem, Utrecht en Amersfoort kwam hij in oktober '44 terecht in het SS-kamp KZ Neuengamme. Tussen 8 en 18 april 1945, op transport per trein van het concentratiekamp Neuengamme naar Bergen-Belsen, is hij als gevolg van uitputting en ellende overleden en in het Nedersaksische Brillit in een massagraf begraven. In 1954 is zijn stoffelijk overschot op de Kriegsgräberstätte te Sandbostel herbegraven. Maar pas in 1966 konden zijn stoffelijke resten worden geïdentificeerd en is hij vervolgens naar het Ereveld Loenen overgebracht. Al veel eerder, namelijk op 1 april 1946, is in het gemeentelijke slachthuis een gevelsteen geplaatst ter gedachtenis aan een collega, Peter Will, die al vroeg tegen het nationaal-socialisme in verzet kwam en dat met zijn leven moest bekopen.
Bron: Zie J. Schuyf over Neuengamme; PK; OGS met foto van grafsteen; Plaquette ter herdenking van Peter Will in het slachthuis te Nijmegen; zijn naam staat eveneens vermeld op een plaquette in de Maranathakerk; e-mails van L.Will (zoon) van 4 mei 2008, en P. Will jr. (zoon) 16 september 2008; uitvoerig levensverhaal in: B.en P.Will, Peter Will 21-8-1896 - ??-4-1945. Een levensverhaal, Nijmegen -Veenendaal 2008, + cd met beeldmateriaal en videofragment; korte samenvatting in collectie Bart Janssen met foto; idem in De Gelderlander,12-02-2009, met foto's.; e-mail van H. Termeer, 27 april 2009. Zie ook het artikel in Trouw bij het verschijnen van het boek in 2009 en het artikel van Pauline Broekema over de foto's en Peters laatste brief van 17 sept. 44 die de zoons in 2015 in Duitsland terugvonden; De Gelderlander 13 nov. 2015, p. 11.
Nationaliteit:
Nederlandse
Geloof/kerkgenootschap:
gereformeerd
Beroep:
keurmeester slachthuis en onbezoldigd rijksveldwachter
Burgerlijke staat:
gehuwd
Adres:
Breedestraat 24 (thans Bredestraat 28)
Geboortedatum:
21-08-1896
Geboortedatum toevoeging:
Geboorteplaats:
Schoonhoven
Overlijdensdatum:
24-04-1945
Overlijdensdatum toevoeging:
datum onzeker, misschien 18-4-1945; overlijdensakte 1205/51 (Nijmegen, 1951?)
Overlijdensplaats:
-Onbekend-
Overlijdenslocatie:
Bevern (Duitsland); transport Neuengamme - Bergen-Belsen
Begraafplaats:
Ereveld Loenen, A-372
Doodsomstandigheid:
omgekomen
Gebeurtenis groep:
Verzetsactiviteiten
Gebeurtenis:
Verzetswerk en illegaliteit
Oorlogscategorie:
Burgers: verzetsmensen
Dossiernummer:
RAN, CDV 60