1940
-
-
-
-
1941
-
-
-
-
1942
-
-
-
-
1943
-
-
-
-
1944
-
-
-
-
1945
-
-
-
-
> 1945
-
-
-
-

Bombardement 22 februari 1944

22 februari 1944

E.J. Hartendorf

Evert Johannes Hartendorf

 

        

Evert was de zoon van Evert J. Hartendorf en Truus Orth.    Op 22 februari 1944 kwamen in de Pauwelstraat 3 de slechts drie maanden oude Evert, zijn moeder Truus Hartendorf-Orth en zijn ondergedoken oom Henk Orth door het bombardement om het leven. Grootvader, de paraplu-koopman Hendrikus Orth, heeft jarenlang zich vergeefs ingezet voor een monument ter herdenking van de vele burgerslachtoffers van dit bombardement in Nijmegen. In februari 2016 is toch een begin gemaakt met de markering van de brandgrens van het februaribombardement: de eerste herdenkingssteen werd gelegd voor Evert Hartendorf.

Zie Bart Janssen, De pijn die blijft, blz 129 en 434-436; Joost Rosendaal, Nijmegen'44, p. 200-203; PK ;Zoeklicht 2000, p. 12.

 

Persoongegevens

Overlijdensgegevens

Naam:
E.J. Hartendorf
Voornamen:
Evert Johannes
Roepnaam:
Evert
Geslacht:
Man
Nationaliteit:
Nederlandse
Geloof:
rooms-katholiek
Beroep:
n.v.t.
Burgerlijke staat:
n.v.t.
Adres:
Pauwelstraat 3
Woonplaats:
Nijmegen
 
Geboortedatum:
13-11-1943
Geboortedatum toevoeging:
Geboorteplaats:
Nijmegen
Datum:
22-02-1944
Datum toevoeging:
Leeftijd:
3 maand(en)

Plaats:
Nijmegen
Locatie:
Pauwelstraat 3
Begraafplaats:
R.K.kerkhof Heilig Landstichting
Omstandigheid:
bombardement
 
Categorie:
Burgers
Dossiernummer:

Pauwelstraat 27-31

Het waren zware bommen uit Amerikaanse bommenwerpers die een groot deel van het Nijmeegse stadscentrum troffen, net nadat het sein veilig was gegeven. Dit 'gelegenheidsbombardement' was geen vergissing. Het stationsgebied van bezet Nijmegen was namelijk een van de "targets of opportunity" toen de doelen in Duitsland wegens slecht weer onbereikbaar bleken. Deze ramp kostte bijna 800 burgers het leven. De huizen Pauwelstraat 27-31 kregen een voltreffer tijdens het bombardement stortten in en vlogen vervolgens in brand. In het pand nr.27 (evenals in nr.29) woonden verschillende personen en families. De heer Rubertus van der Wielen, die in het achterhuis van nr. 27 woonde, zag het voorhuis geheel ingestort en terwijl hij tot zijn hals onder het puin bedolven lag begon het reeds te branden. De kamers beneden hem waren geheel vol puin. Na een half uur wist hij zich te bevrijden uit het puin. Hij was de enige aanwezige bewoner die overleefde. (Bron: COD 7289, PV 17 maart 1944.)

Op de begraafplaats Graafseweg staat op de plek van het massagraf een monument en op het pleintje bij het stadhuis als gedenkteken de schommel, ongeveer op de plaats waar de Montessorikleuterschool stond, waar zoveel kinderen zijn omgekomen. In het stadhuis een wand met alle ca. 800 namen, voorzover die bekend waren in 2002. Op deze site zijn sinds 2007 alle aanvullingen en verbeteringen op de tot dan toe bekende gegevens ingevoerd.

 

In een "Big Week" in februari '44 wilden de Amerikaans Air Force en de Royal Air Force de Duitse oorlogsindustrie, vooral die van vliegtuigen, een genadeslag toebrengen door massale zware bombardementen. En juist op 22 februari '44 liep dat mis door plotseling verslechterende weersomstandigheden. De eskaders moesten terugkeren naar hun basis en toen ontstond een chaos in het luchtruim boven Duitsland en Nederland. Om hun bommen kwijt te raken zochten de vliegers conform hun instructies een "target of opportunity". Helaas voor Enschede, Deventer, Arnhem en Nijmegen zagen ze deze steden aan als mogelijk doel zonder te beseffen dat deze steden niet in Duitsland lagen. Vooral Nijmegen en Enschede werden zwaar getroffen. Zie ook de folder van de tentoonstelling Bommen op Burgers die van februari tot augustus 2014 te zien was in het Huis van de Nijmeegse Geschiedenis.

 

Bronnen: (Frank Eliëns), Geraakt in het hart, Nijmegen 22 februari 1944 (Nijmegen 2000; Bart Janssen, De pijn die blijft (Nijmegen 2005); Joost Rosendaal, Nijmegen '44 (Nijmegen 2009); bidprentje voor alle slachtoffers op www.noviomagus.nl B 109 en op dezelfde site de namen van de slachtoffers en ca. 270 bidprentjes van slachtoffers; e-mail H.J. Hendriks 6.4.09 met foto van monument en massagraf-heuvel Graafseweg. Zie ook de documentaire van Ruud den Brok uit 2005 op YouTube. Op 22 februari 2020 onthulde wethouder Vergunst een overzichtsbord van de graven op de Begraafplaats Daalseweg.

Het waren zware bommen uit Amerikaanse bommenwerpers die een groot deel van het Nijmeegse stadscentrum troffen, net nadat het sein veilig was gegeven. Dit 'gelegenheidsbombardement' was geen vergissing. Het stationsgebied van bezet Nijmegen was namelijk een van de "targets of opportunity" toen de doelen in Duitsland wegens slecht weer onbereikbaar bleken. Deze ramp kostte bijna 800 burgers het leven. De huizen Pauwelstraat 27-31 kregen een voltreffer tijdens het bombardement stortten in en vlogen vervolgens in brand. In het pand nr.27 (evenals in nr.29) woonden verschillende personen en families. De heer Rubertus van der Wielen, die in het achterhuis van nr. 27 woonde, zag het voorhuis geheel ingestort en terwijl hij tot zijn hals onder het puin bedolven lag begon het reeds te branden. De kamers beneden hem waren geheel vol puin. Na een half uur wist hij zich te bevrijden uit het puin. Hij was de enige aanwezige bewoner die overleefde. (Bron: COD 7289, PV 17 maart 1944.)

Op de begraafplaats Graafseweg staat op de plek van het massagraf een monument en op het pleintje bij het stadhuis als gedenkteken de schommel, ongeveer op de plaats waar de Montessorikleuterschool stond, waar zoveel kinderen zijn omgekomen. In het stadhuis een wand met alle ca. 800 namen, voorzover die bekend waren in 2002. Op deze site zijn sinds 2007 alle aanvullingen en verbeteringen op de tot dan toe bekende gegevens ingevoerd.

 

In een "Big Week" in februari '44 wilden de Amerikaans Air Force en de Royal Air Force de Duitse oorlogsindustrie, vooral die van vliegtuigen, een genadeslag toebrengen door massale zware bombardementen. En juist op 22 februari '44 liep dat mis door plotseling verslechterende weersomstandigheden. De eskaders moesten terugkeren naar hun basis en toen ontstond een chaos in het luchtruim boven Duitsland en Nederland. Om hun bommen kwijt te raken zochten de vliegers conform hun instructies een "target of opportunity". Helaas voor Enschede, Deventer, Arnhem en Nijmegen zagen ze deze steden aan als mogelijk doel zonder te beseffen dat deze steden niet in Duitsland lagen. Vooral Nijmegen en Enschede werden zwaar getroffen. Zie ook de folder van de tentoonstelling Bommen op Burgers die van februari tot augustus 2014 te zien was in het Huis van de Nijmeegse Geschiedenis.

 

Bronnen: (Frank Eliëns), Geraakt in het hart, Nijmegen 22 februari 1944 (Nijmegen 2000; Bart Janssen, De pijn die blijft (Nijmegen 2005); Joost Rosendaal, Nijmegen '44 (Nijmegen 2009); bidprentje voor alle slachtoffers op www.noviomagus.nl B 109 en op dezelfde site de namen van de slachtoffers en ca. 270 bidprentjes van slachtoffers; e-mail H.J. Hendriks 6.4.09 met foto van monument en massagraf-heuvel Graafseweg. Zie ook de documentaire van Ruud den Brok uit 2005 op YouTube. Op 22 februari 2020 onthulde wethouder Vergunst een overzichtsbord van de graven op de Begraafplaats Daalseweg.

Lees meer




Voor andere personen bij deze gebeurtenis kies:

Pauwelstraat 27-31

Meer dan een naam dankzij u. Heeft u informatie over of foto’s van personen op deze site, stuur deze dan naar ons via contact.