1940
-
-
-
-
1941
-
-
-
-
1942
-
-
-
-
1943
-
-
-
-
1944
-
-
-
-
1945
-
-
-
-
> 1945
-
-
-
-

Bombardement 22 februari 1944

22 februari 1944

Pauwelstraat voor 1944

Overzicht centrum; 3: Pauwelstraat

Pauwelstraat 27-31

Tijdens het Amerikaanse bombardement kregen deze huizen een voltreffer.

Het waren zware bommen uit Amerikaanse bommenwerpers die een groot deel van het Nijmeegse stadscentrum troffen, net nadat het sein veilig was gegeven. Dit 'gelegenheidsbombardement' was geen vergissing. Het stationsgebied van bezet Nijmegen was namelijk een van de "targets of opportunity" toen de doelen in Duitsland wegens slecht weer onbereikbaar bleken. Deze ramp kostte bijna 800 burgers het leven. De huizen Pauwelstraat 27-31 kregen een voltreffer tijdens het bombardement stortten in en vlogen vervolgens in brand. In het pand nr.27 (evenals in nr.29) woonden verschillende personen en families. De heer Rubertus van der Wielen, die in het achterhuis van nr. 27 woonde, zag het voorhuis geheel ingestort en terwijl hij tot zijn hals onder het puin bedolven lag begon het reeds te branden. De kamers beneden hem waren geheel vol puin. Na een half uur wist hij zich te bevrijden uit het puin. Hij was de enige aanwezige bewoner die overleefde. (Bron: COD 7289, PV 17 maart 1944.)

Op de begraafplaats Graafseweg staat op de plek van het massagraf een monument en op het pleintje bij het stadhuis als gedenkteken de schommel, ongeveer op de plaats waar de Montessorikleuterschool stond, waar zoveel kinderen zijn omgekomen. In het stadhuis een wand met alle ca. 800 namen, voorzover die bekend waren in 2002. Op deze site zijn sinds 2007 alle aanvullingen en verbeteringen op de tot dan toe bekende gegevens ingevoerd.

 

In een "Big Week" in februari '44 wilden de Amerikaans Air Force en de Royal Air Force de Duitse oorlogsindustrie, vooral die van vliegtuigen, een genadeslag toebrengen door massale zware bombardementen. En juist op 22 februari '44 liep dat mis door plotseling verslechterende weersomstandigheden. De eskaders moesten terugkeren naar hun basis en toen ontstond een chaos in het luchtruim boven Duitsland en Nederland. Om hun bommen kwijt te raken zochten de vliegers conform hun instructies een "target of opportunity". Helaas voor Enschede, Deventer, Arnhem en Nijmegen zagen ze deze steden aan als mogelijk doel zonder te beseffen dat deze steden niet in Duitsland lagen. Vooral Nijmegen en Enschede werden zwaar getroffen. Zie ook de folder van de tentoonstelling Bommen op Burgers die van februari tot augustus 2014 te zien was in het Huis van de Nijmeegse Geschiedenis.

 

Bronnen: (Frank Eliëns), Geraakt in het hart, Nijmegen 22 februari 1944 (Nijmegen 2000; Bart Janssen, De pijn die blijft (Nijmegen 2005); Joost Rosendaal, Nijmegen '44 (Nijmegen 2009); bidprentje voor alle slachtoffers op www.noviomagus.nl B 109 en op dezelfde site de namen van de slachtoffers en ca. 270 bidprentjes van slachtoffers; e-mail H.J. Hendriks 6.4.09 met foto van monument en massagraf-heuvel Graafseweg. Zie ook de documentaire van Ruud den Brok uit 2005 op YouTube. Op 22 februari 2020 onthulde wethouder Vergunst een overzichtsbord van de graven op de Begraafplaats Daalseweg.

Personen

E.J. Hartendorf

Evert was de zoon van Evert J. Hartendorf en Truus Orth. Op 22 februari 1944 kwamen in de Pauwelstraat 3 de slechts drie maanden oude Evert ......

P.W. van Lagé-van Haren

Petronella van Haren was de dochter van Maria van Haren (vader onbekend) Petronella trouwde met de 21 jaar oudere Christiaan Elders bij wie ......

Zoeken op persoon bij deze gebeurtenis of bekijk alle personen als portrettengalerij

G.J. Brinkman

De 59-jarige Truus Brinkman was een dochter van Jacobus Th. Brinkman en Antonia Janssen. Zij woonde aan de Pauwelstraat 29. Zij werkte in ee ......

G. Diependaal

Over de heer Diependaal is weinig bekend. Bron: Bart Janssen De pijn die blijft p. 129 en 676; Zoeklicht 2000 (niets) ......

J.B. Gremmen

Volgens een nicht van Theo Gremmen( mei 1940) en Bernhard Gremmen zou Bernhard met zijn zus Maria Gremmen om het leven zijn gekomen bij het ......

M. Gremmen

De 64-jarige Maria Gremmen dochter van Petrus Gremmen en Theodora Barnebeek is op 22 februari 1944 evenals haar onderbuurvrouw en vriendin T ......

E.J. Hartendorf

Evert was de zoon van Evert J. Hartendorf en Truus Orth. Op 22 februari 1944 kwamen in de Pauwelstraat 3 de slechts drie maanden oude Evert ......

G. Hartendorf-Orth

Truus Orth dochter van Hendrikus Orth en Elisabeth Gerrits was gehuwd met Evert Johannes (Eef) Hartendorf die bij manufacturenzaak Covers in ......

J.C.H. Janssen

Joseph was de zoon van Petrus B. Janssen en Hermina Boekel. Hij trouwde met Margaretha Diependaal. Over de omstandigheden waarbij hij omkwam ......

J. Kropman-Elders

Johanna Kropman-Elders dochter van Christiaan Elders en Petronella Wilhelmina van Haren trouwde op 1 mei 1919 in Nijmegen met Martinus Kropm ......

P.W. van Lagé-van Haren

Petronella van Haren was de dochter van Maria van Haren (vader onbekend) Petronella trouwde met de 21 jaar oudere Christiaan Elders bij wie ......

H.J.F.J. Orth

De 18-jarige Henk Orth zoon van Hendrikus Orth sr. en Elisabeth Gerrits had bericht gekregen dat hij in het kader van de Arbeitseinsatz naar ......

E. Postma-van der Veen

Mevrouw Enna van der Veen een dochter van de heer Gerrit van der Veen (geboren op 22 oktober 1888 te Marum) en van mevrouw Fokkens (geboren ......

H.W. van der Weerden-Hermsen

Helena van der Weerden-Hermsen dochter van Antonius S. Hermsen en Margaretha de Heus bewoonde samen met haar man Petrus F.L. van der Weerden ......

Uitgebreid zoeken

Achternaam
(zonder voorvoegsel):

Details Naam Woonplaats Geslacht Geboortedatum Overlijdensdatum Nationaliteit Geloof Burgerlijke staat Geboorteplaats Geboortenaam Adres Overlijdensplaats Doodsomstandigheid Gebeurtenis Oorlogscategorie
Details Naam Woonplaats Geslacht Geboortedatum Overlijdensdatum Nationaliteit Geloof Burgerlijke staat Geboorteplaats Geboortenaam Adres Overlijdensplaats Doodsomstandigheid Gebeurtenis Oorlogscategorie