1940
-
-
-
-
1941
-
-
-
-
1942
-
-
-
-
1943
-
-
-
-
1944
-
-
-
-
1945
-
-
-
-
> 1945
-
-
-
-

Bombardement 22 februari 1944

22 februari 1944

Zilkens

Marie Louisa Henriette Zilkens

 

     

Marie-LouisaeZilkens was sinds 1940 studente aan de theologisch-maatschappelijke afdeling van de Rooms-Katholieke Universiteit te Nijmegen. 

In mei 1941 schreef de moeder van Marie-Louise naar de rijkscommissaris dr. Arthur Seyss-Inquart, met de mededeling dat haar dochter zodra zij meerderjarig werd op 1 juli 1941, wilde trouwen met een Joodse man van 31 jaar, Marcos Rozelaar (moet zijn Roselaar), afkomstig uit Amsterdam, Johann Keplerstraat 23 ( later wonende  in Den Haag in de Van Speykstraat 27, en nog later in de Abrikozenstraat 211).  Het komt erop neer dat  zij verzoekt om in te grijpen zodat het huwelijks geen doorgang zal vinden."Zoals de Rijkscommissaris wel zal snappen , heeft ze ernstig bezwaar tegen een huwelijk tussen beiden". (citaat uit haar brief). De kwestie kom op het bureau van het hoofd van de afdeling binnenlands bestuur, mr. Johannes Marinus Kan, Deze mr. Kan, zou het na de oorlog brengen tot secretaris -generaal van het ministerie van Binnenlandse Zaken en lid van de Raad van State. Hij stuurt de kwestie door naar P.C. Wesseling, hoofd vd afd. verkiezingen en burgelijkse stand van de gemeente Den Haag, met het dringende verzoek de genoemde Marcos Roselaar te ontbieden en hem erop te wijzen op de moeilijkheden "die kunnen ontstaan als hij niet afziet van zijn voornemen met mejuffrouw Zilkens tegen de zin van haar moeder een huwelijk aan te gaan". Uit de brief van Wesseling aan Mr . Kan blijkt dat ontdekt wordt dat Marcos Roselaar zich nog niet had ingeschreven als vol-Jood. Ondanks zijn Argentijns paspoort moet hij zich toch inschrijven. Ook moet hij (zeker voorlopig) afzien van een huwelijk met Marie-Louise Zilkens. Op 15 augustus 1942 heeft een Duitse ambtenaar op de brief gekrabbeld "Vermerk: Voller Erfolg der Bemühung. (Notitie: volledig succes van de inspanning).  Bron Sytze van der Zee "Vogelvrij":de jacht op de Joodse onderduiker". pag 94, 222,229.

Na de sluiting van de universiteit in april 1943, ging Marie-Louise werken op een kantoor.  In 1944 kwam zij op 22 februari om het leven bij het bombardement op het centrum van Nijmegen. Zij was de dochter van Jan C.L. Zilkens, inspecteur van belastingen, overleden in 1930, en Henrietta van der Eerden uit Boxtel.

Bron: PK; Haar naam wordt vermeld op de gedenkplaat voor de ten gevolge van de oorlog omgekomen leden van de academische gemeenschap van de Rooms Katholieke Universiteit te Nijmegen; Bart Janssen, De pijn die blijft, blz. 688 noteert als eerste voornaam : Maria.; Zoeklicht 2000, p.16  Beeldbank Boxtel. 

Grafinformatie : zij is begraven op de Algemene Begraafplaats aan de Graafseweg te Nijmegen. Graf id. nr: 1406103 Begraafplaats nr: 3445 (Plaats) aanduiding: 0755

 

Persoongegevens

Overlijdensgegevens

Naam:
M.L.H. Zilkens
Voornamen:
Marie Louisa Henriette
Roepnaam:
Marie-Louise
Geslacht:
Vrouw
Nationaliteit:
Nederlandse
Geloof:
rooms-katholiek
Beroep:
Studente
Burgerlijke staat:
ongehuwd
Adres:
Oude Stadsgracht 3
Woonplaats:
Nijmegen
 
Geboortedatum:
24-04-1917
Geboortedatum toevoeging:
Geboorteplaats:
Boxtel
Datum:
22-02-1944
Datum toevoeging:
Leeftijd:
26 jaar

Plaats:
Nijmegen
Locatie:
Oude Stadsgracht 3 (A)
Begraafplaats:
Algemene Begraafplaats Graafseweg
Omstandigheid:
bombardement
 
Categorie:
Burgers
Dossiernummer:
universiteit

Oude Stadsgracht 3

Het waren zware bommen uit Amerikaanse bommenwerpers die een groot deel van het Nijmeegse stadscentrum troffen, net nadat het sein veilig was gegeven. Dit 'gelegenheidsbombardement' was geen vergissing. Het stationsgebied van bezet Nijmegen was namelijk een van de "targets of opportunity" toen de doelen in Duitsland wegens slecht weer onbereikbaar bleken. Deze ramp kostte bijna 800 burgers het leven. 

 

Op de begraafplaats Graafseweg staat op de plek van het massagraf een monument en op het pleintje bij het stadhuis als gedenkteken de schommel, ongeveer op de plaats waar de Montessorikleuterschool stond, waar zoveel kinderen zijn omgekomen. In het stadhuis een wand met alle ca. 800 namen, voorzover die bekend waren in 2002. Op deze site zijn sinds 2007 alle aanvullingen en verbeteringen op de tot dan toe bekende gegevens ingevoerd.

 

In een "Big Week" in februari '44 wilden de Amerikaans Air Force en de Royal Air Force de Duitse oorlogsindustrie, vooral die van vliegtuigen, een genadeslag toebrengen door massale zware bombardementen. En juist op 22 februari '44 liep dat mis door plotseling verslechterende weersomstandigheden. De eskaders moesten terugkeren naar hun basis en toen ontstond een chaos in het luchtruim boven Duitsland en Nederland. Om hun bommen kwijt te raken zochten de vliegers conform hun instructies een "target of opportunity". Helaas voor Enschede, Deventer, Arnhem en Nijmegen zagen ze deze steden aan als mogelijk doel zonder te beseffen dat deze steden niet in Duitsland lagen. Vooral Nijmegen en Enschede werden zwaar getroffen. Zie ook de folder van de tentoonstelling Bommen op Burgers die van februari tot augustus 2014 te zien was in het Huis van de Nijmeegse Geschiedenis.

 

Bronnen: (Frank Eliëns), Geraakt in het hart, Nijmegen 22 februari 1944 (Nijmegen 2000; Bart Janssen, De pijn die blijft (Nijmegen 2005); Joost Rosendaal, Nijmegen '44 (Nijmegen 2009); bidprentje voor alle slachtoffers op www.noviomagus.nl B 109 en op dezelfde site de namen van de slachtoffers en ca. 270 bidprentjes van slachtoffers; e-mail H.J. Hendriks 6.4.09 met foto van monument en massagraf-heuvel Graafseweg. Zie ook de documentaire van Ruud den Brok uit 2005 op YouTube. Op 22 februari 2020 onthulde wethouder Vergunst een overzichtsbord van de graven op de Begraafplaats Daalseweg.

Het waren zware bommen uit Amerikaanse bommenwerpers die een groot deel van het Nijmeegse stadscentrum troffen, net nadat het sein veilig was gegeven. Dit 'gelegenheidsbombardement' was geen vergissing. Het stationsgebied van bezet Nijmegen was namelijk een van de "targets of opportunity" toen de doelen in Duitsland wegens slecht weer onbereikbaar bleken. Deze ramp kostte bijna 800 burgers het leven. 

 

Op de begraafplaats Graafseweg staat op de plek van het massagraf een monument en op het pleintje bij het stadhuis als gedenkteken de schommel, ongeveer op de plaats waar de Montessorikleuterschool stond, waar zoveel kinderen zijn omgekomen. In het stadhuis een wand met alle ca. 800 namen, voorzover die bekend waren in 2002. Op deze site zijn sinds 2007 alle aanvullingen en verbeteringen op de tot dan toe bekende gegevens ingevoerd.

 

In een "Big Week" in februari '44 wilden de Amerikaans Air Force en de Royal Air Force de Duitse oorlogsindustrie, vooral die van vliegtuigen, een genadeslag toebrengen door massale zware bombardementen. En juist op 22 februari '44 liep dat mis door plotseling verslechterende weersomstandigheden. De eskaders moesten terugkeren naar hun basis en toen ontstond een chaos in het luchtruim boven Duitsland en Nederland. Om hun bommen kwijt te raken zochten de vliegers conform hun instructies een "target of opportunity". Helaas voor Enschede, Deventer, Arnhem en Nijmegen zagen ze deze steden aan als mogelijk doel zonder te beseffen dat deze steden niet in Duitsland lagen. Vooral Nijmegen en Enschede werden zwaar getroffen. Zie ook de folder van de tentoonstelling Bommen op Burgers die van februari tot augustus 2014 te zien was in het Huis van de Nijmeegse Geschiedenis.

 

Bronnen: (Frank Eliëns), Geraakt in het hart, Nijmegen 22 februari 1944 (Nijmegen 2000; Bart Janssen, De pijn die blijft (Nijmegen 2005); Joost Rosendaal, Nijmegen '44 (Nijmegen 2009); bidprentje voor alle slachtoffers op www.noviomagus.nl B 109 en op dezelfde site de namen van de slachtoffers en ca. 270 bidprentjes van slachtoffers; e-mail H.J. Hendriks 6.4.09 met foto van monument en massagraf-heuvel Graafseweg. Zie ook de documentaire van Ruud den Brok uit 2005 op YouTube. Op 22 februari 2020 onthulde wethouder Vergunst een overzichtsbord van de graven op de Begraafplaats Daalseweg.

Lees meer




Voor andere personen bij deze gebeurtenis kies:

Oude Stadsgracht 3

Meer dan een naam dankzij u. Heeft u informatie over of foto’s van personen op deze site, stuur deze dan naar ons via contact.