1940
-
-
-
-
1941
-
-
-
-
1942
-
-
-
-
1943
-
-
-
-
1944
-
-
-
-
1945
-
-
-
-
> 1945
-
-
-
-

Jodenvervolging

1942-1944

Gezin Salomons in 1936 (http://home.hccnet.nl/h.werk/Holocaust.htm)

Rabbijn Alexander Salomons in 1935

Gedenkplaat Kitty de Wijzeplaats

Alexander Salomons

 

Alexander Salomons was een zoon van Simon Salomons en Sprins Wagenaar.  Hij trouwde met Roosje Hes en vestigde zich op 22-12-1925 in Nijmegen, komende vanuit Amsterdam. Hij was rabbijn, leraar en secretaris van de Joodse Gemeente van Nijmegen van 1940-1943 en secretaris van het Armbestuur van de Joodse Gemeente van 1940-1943.
 
Vanaf 1933 was hij vaak de eerste die Joodse vluchtelingen bijstond die per trein vanuit Kleef in Nijmegen aankwamen. Als secretaris van het Nijmeegse Joodse vluchtelingencomité zette hij zich in met brede steun uit de Nijmeegse samenleving om de Joden bij te staan in hun vlucht voor de nazis. Hij nam in 1938 zelf zeven Joodse kinderen in huis, die zonder hun ouders per trein uit Keulen waren gekomen.

Ook na de Duitse inval in 1940 bleef hij bijzonder actief. Hij was een eerbiedwaardige figuur met een baardje en rokend uit een waterpijp. De Rabbi woonde met zijn gezin boven de Synagoge in de Gerard Noodtstraat. In de herfst van 1941 werd hij een hoofdvertegenwoordiger van de Joodse Raad, aangesteld om namens de Raad mee te werken aan een ordelijk verloop van de deportaties. Op 13 april 1943 vertrok hij met zijn gezin, vrouw en 4 kinderen: Louis,Sara, Sprins en Abraham, naar Amsterdam, vermoedelijk op advies van de Joodse Raad, die hoopte hem in Amsterdam beter te kunnen beschermen tegen deportatie. Bovendien waren er geen joden meer in Nijmegen. Op 20 juni 1943 kwam hij met zijn gezin in Westerbork aan, afkomstig van Maasstraat 81 in Amsterdam. Al op 6 juli 1943 werd hij met zijn gezin (m.u.v. zijn dochter Sprins, die later werd vervoerd, zie elders op deze site) vanuit Westerbork op transport (nr.70) gesteld naar Sobibor, waar zij op 9 juli 1943 vermoord werden. Toen dochter Sprins hersteld was van een ziekte werd zij op 20 juli '43 (trein 72) naar Sobibor getransporteerd en daar op 23 juli 1943 eveneens vermoord.

De geschiedenis van rabbijn Salomons en zijn gezin is uitgebreid belicht tijdens de herdenking Open Joodse Huizen 2022 in de voormalige synagoge aan de Gerard Noodtstraat. De opnamen die hiervan zijn gemaakt zijn hier te bekijken.

Na ontruiming van het huis aan de Gerard Noodtstraat 27 vestigde zich daar fotograaf B.M. Becker (geb. 31 oktober 1895) met zijn gezin. Veelal vestigden zich NSB-leden in de onteigende Joodse panden. Of  B.M. Becker NSB-lid was staat niet vast, maar is wel waarschijnlijk omdat hij in april 1948 door het Bijzonder Gerechtshof in Leeuwarden, Kamer Groningen tot tien jaar gevangenisstraf werd veroordeeld omdat hij als vertrouwensman van de Sicherheitsdienst diverse landsverraderlijke daden had begaan.

Bronnen:  H.D. van den Bergh, Onse Joeden: Nijmegen en de geschiedenis van haar joden, Zutphen 2002; M.H.Gans, Memorboek, Baarn 1971, p.512-513; Joods Monument; e-mail Emile den Dunen 9 juli 2012 met personalia. Jan Brauer, "Over de grens. Verzet en verraad in de grensregio Nijmegen-Kleef" in Jaarboek Numaga 2014, p.45-46. Foto uit Regionaal Archief Nijmegen, GN15528 (uitsnede); Nieuwsblad van het Noorden, d.d. 30 april 1948 en e-mail met bijlage over Gerard Noodtstraat 27 van Rob Essers, d.d. 24 juli 2021.

 

Persoongegevens

Overlijdensgegevens

Naam:
A. Salomons
Voornamen:
Alexander
Roepnaam:
Alex
Geslacht:
Man
Nationaliteit:
Nederlandse
Geloof:
Nederlands-Israelitisch
Beroep:
Leraar,rabbijn en voorzanger Joodse Gemeente Nijmegen
Burgerlijke staat:
gehuwd
Adres:
Gerard Noodtstraat 27
Woonplaats:
Nijmegen
 
Geboortedatum:
14-07-1890
Geboortedatum toevoeging:
Geboorteplaats:
Amsterdam
Datum:
09-07-1943
Datum toevoeging:
Leeftijd:
52 jaar

Plaats:
Sobibor (P)
Locatie:
concentratiekamp Sobibor
Begraafplaats:
Sobibor
Omstandigheid:
vergast/vermoord
 
Categorie:
Burgers: Joden
Dossiernummer:

Opgepakt buiten Nijmegen

Hoewel Joden na hun inschrijving en verkrijging van een jodenster niet meer mochten reizen heeft toch een aantal van hen het gewaagd om naar een andere locatie in Nederland te gaan. In de meeste gevallen gaat het om een onderduikadres, maar het kwam ook voor dat de bezetter de verhuizing eiste. 

43 Nijmeegse inwoners bevonden zich buiten Nijmegen toen ze werden opgepakt en vervolgens gedeporteerd en vermoord werden in de vernietigingskampen.

Hoewel Joden na hun inschrijving en verkrijging van een jodenster niet meer mochten reizen heeft toch een aantal van hen het gewaagd om naar een andere locatie in Nederland te gaan. In de meeste gevallen gaat het om een onderduikadres, maar het kwam ook voor dat de bezetter de verhuizing eiste. 

43 Nijmeegse inwoners bevonden zich buiten Nijmegen toen ze werden opgepakt en vervolgens gedeporteerd en vermoord werden in de vernietigingskampen.

Lees meer




Voor andere personen bij deze gebeurtenis kies:

Opgepakt buiten Nijmegen

Meer dan een naam dankzij u. Heeft u informatie over of foto’s van personen op deze site, stuur deze dan naar ons via contact.