1940
-
-
-
-
1941
-
-
-
-
1942
-
-
-
-
1943
-
-
-
-
1944
-
-
-
-
1945
-
-
-
-
> 1945
-
-
-
-

Bombardement 22 februari 1944

22 februari 1944

deel van bidprentje

G.P.J. Spée

Gerlacus Petrus Johannes Spee o.f.m.

 

Pater Spee, zoon van Peter L. Spee en Johanna J.Osch, is met pastoor Frankenmolen, pater Beving, de huishoudster Marie van Baarle en de huisknecht Nol van Gisteren omgekomen in de pastorie van de Franciscuskerk aan de Doddendaal. Zijn stoffelijke resten zijn eerst begraven op het priesterkerkhof van de Franciscanen in Alverna en in de jaren negentig naar een gemeenschappelijk graf op hetzelfde kerkhof overgebracht.

 Pater Franciscaan Spee was voor 1943 kapelaan in Wijchen (kerk St.Antonius Abt) en stond bekend als fel anti-Duits. In 1942 werd hij onder huisarrest geplaatst omdat hij er van werd verdacht een hakenkruisvlag te hebben verwijderd van het graf van een zoon van een NSB-sympathisant.

Bronnen: Bart Janssen, De pijn die blijft, p.211 en 512; bidprentje van Frankenmolen, Beving en Spee op www.noviomagus.nl B018 en 178 en van Spee alleen op dezelfde site B198; Zoeklicht 2000, p. 16. Paul Rutjes, Mijn oorlogsverhaal (Wijchen 2000), po. 62-64.

 

Persoongegevens

Overlijdensgegevens

Naam:
G.P.J. Spee o.f.m.
Voornamen:
Gerlacus Petrus Johannes
Roepnaam:
Pater Valerianus
Geslacht:
Man
Nationaliteit:
Nederlandse
Geloof:
rooms-katholiek
Beroep:
priester
Burgerlijke staat:
n.v.t.
Adres:
Doddendaal 49
Woonplaats:
Nijmegen
 
Geboortedatum:
24-08-1899
Geboortedatum toevoeging:
Geboorteplaats:
Venray
Datum:
22-02-1944
Datum toevoeging:
Leeftijd:
44 jaar

Plaats:
Nijmegen
Locatie:
Doddendaal 49
Begraafplaats:
Kerkhof Alverna
Omstandigheid:
bombardement
 
Categorie:
Burgers
Dossiernummer:

Pastorie Doddendaal 49

Het waren zware bommen uit Amerikaanse bommenwerpers die een groot deel van het Nijmeegse stadscentrum troffen, net nadat het sein veilig was gegeven. Dit 'gelegenheidsbombardement' was geen vergissing. Het stationsgebied van bezet Nijmegen was namelijk een van de "targets of opportunity" toen de doelen in Duitsland wegens slecht weer onbereikbaar bleken. Deze ramp kostte bijna 800 burgers het leven. De pastorie van de Franciscuskerk aan de Doddendaal 49 werd getroffen door een voltreffer. Pastoor Frankenmolen en de paters Spee en Van Waesberghe bevonden zich ieder op hun kamer. Knecht Van Gisteren was samen met dienstbode Van Baarle in de keuken. Pater Beving was in de tuin. Hij werd bedolven onder de instortende muur van de pastorie. Alleen Van Waesberghe overleefde doordat zijn kamer boven de sacristie lag en in niet in de pastorie zelf. (Bron: COD 7289, PV 14 maart 1944.)

Op de begraafplaats Graafseweg staat op de plek van het massagraf een monument en op het pleintje bij het stadhuis als gedenkteken de schommel, ongeveer op de plaats waar de Montessorikleuterschool stond, waar zoveel kinderen zijn omgekomen. In het stadhuis een wand met alle ca. 800 namen, voorzover die bekend waren in 2002. Op deze site zijn sinds 2007 alle aanvullingen en verbeteringen op de tot dan toe bekende gegevens ingevoerd.

 

In een "Big Week" in februari '44 wilden de Amerikaans Air Force en de Royal Air Force de Duitse oorlogsindustrie, vooral die van vliegtuigen, een genadeslag toebrengen door massale zware bombardementen. En juist op 22 februari '44 liep dat mis door plotseling verslechterende weersomstandigheden. De eskaders moesten terugkeren naar hun basis en toen ontstond een chaos in het luchtruim boven Duitsland en Nederland. Om hun bommen kwijt te raken zochten de vliegers conform hun instructies een "target of opportunity". Helaas voor Enschede, Deventer, Arnhem en Nijmegen zagen ze deze steden aan als mogelijk doel zonder te beseffen dat deze steden niet in Duitsland lagen. Vooral Nijmegen en Enschede werden zwaar getroffen. Zie ook de folder van de tentoonstelling Bommen op Burgers die van februari tot augustus 2014 te zien was in het Huis van de Nijmeegse Geschiedenis.

 

Bronnen: (Frank Eliëns), Geraakt in het hart, Nijmegen 22 februari 1944 (Nijmegen 2000; Bart Janssen, De pijn die blijft (Nijmegen 2005); Joost Rosendaal, Nijmegen '44 (Nijmegen 2009); bidprentje voor alle slachtoffers op www.noviomagus.nl B 109 en op dezelfde site de namen van de slachtoffers en ca. 270 bidprentjes van slachtoffers; e-mail H.J. Hendriks 6.4.09 met foto van monument en massagraf-heuvel Graafseweg. Zie ook de documentaire van Ruud den Brok uit 2005 op YouTube. Op 22 februari 2020 onthulde wethouder Vergunst een overzichtsbord van de graven op de Begraafplaats Daalseweg.

Het waren zware bommen uit Amerikaanse bommenwerpers die een groot deel van het Nijmeegse stadscentrum troffen, net nadat het sein veilig was gegeven. Dit 'gelegenheidsbombardement' was geen vergissing. Het stationsgebied van bezet Nijmegen was namelijk een van de "targets of opportunity" toen de doelen in Duitsland wegens slecht weer onbereikbaar bleken. Deze ramp kostte bijna 800 burgers het leven. De pastorie van de Franciscuskerk aan de Doddendaal 49 werd getroffen door een voltreffer. Pastoor Frankenmolen en de paters Spee en Van Waesberghe bevonden zich ieder op hun kamer. Knecht Van Gisteren was samen met dienstbode Van Baarle in de keuken. Pater Beving was in de tuin. Hij werd bedolven onder de instortende muur van de pastorie. Alleen Van Waesberghe overleefde doordat zijn kamer boven de sacristie lag en in niet in de pastorie zelf. (Bron: COD 7289, PV 14 maart 1944.)

Op de begraafplaats Graafseweg staat op de plek van het massagraf een monument en op het pleintje bij het stadhuis als gedenkteken de schommel, ongeveer op de plaats waar de Montessorikleuterschool stond, waar zoveel kinderen zijn omgekomen. In het stadhuis een wand met alle ca. 800 namen, voorzover die bekend waren in 2002. Op deze site zijn sinds 2007 alle aanvullingen en verbeteringen op de tot dan toe bekende gegevens ingevoerd.

 

In een "Big Week" in februari '44 wilden de Amerikaans Air Force en de Royal Air Force de Duitse oorlogsindustrie, vooral die van vliegtuigen, een genadeslag toebrengen door massale zware bombardementen. En juist op 22 februari '44 liep dat mis door plotseling verslechterende weersomstandigheden. De eskaders moesten terugkeren naar hun basis en toen ontstond een chaos in het luchtruim boven Duitsland en Nederland. Om hun bommen kwijt te raken zochten de vliegers conform hun instructies een "target of opportunity". Helaas voor Enschede, Deventer, Arnhem en Nijmegen zagen ze deze steden aan als mogelijk doel zonder te beseffen dat deze steden niet in Duitsland lagen. Vooral Nijmegen en Enschede werden zwaar getroffen. Zie ook de folder van de tentoonstelling Bommen op Burgers die van februari tot augustus 2014 te zien was in het Huis van de Nijmeegse Geschiedenis.

 

Bronnen: (Frank Eliëns), Geraakt in het hart, Nijmegen 22 februari 1944 (Nijmegen 2000; Bart Janssen, De pijn die blijft (Nijmegen 2005); Joost Rosendaal, Nijmegen '44 (Nijmegen 2009); bidprentje voor alle slachtoffers op www.noviomagus.nl B 109 en op dezelfde site de namen van de slachtoffers en ca. 270 bidprentjes van slachtoffers; e-mail H.J. Hendriks 6.4.09 met foto van monument en massagraf-heuvel Graafseweg. Zie ook de documentaire van Ruud den Brok uit 2005 op YouTube. Op 22 februari 2020 onthulde wethouder Vergunst een overzichtsbord van de graven op de Begraafplaats Daalseweg.

Lees meer




Voor andere personen bij deze gebeurtenis kies:

Pastorie Doddendaal 49

Meer dan een naam dankzij u. Heeft u informatie over of foto’s van personen op deze site, stuur deze dan naar ons via contact.